Nanotechnologie

Siemens Medical Solutions zet fors in op de Quicklab-biochip, een veelzijdig mini-laboratorium ter grootte van een creditcard. Er zou een huivering moeten gaan door medische laboratoria, wereldwijd.

Nanotechnologie voor medisch onderzoek

Deze maand gaat een grootschalig onderzoek van start naar hartfalen en dodelijke hartritmestoornissen. Het onderzoek wordt uitgevoerd met zogenaamde DNA-chips ofwel micro-arrays. Géén computerchips dus.

Tot dusver alleen in reageerbuis

Onderzoekers aan het Israëlische Weizmann Institute of Science hebben op nanotechnologie gebaseerde “DNA-computer” ontwikkeld die chemische markeerstoffen (“diagnostic markers”) voor kanker kan opsporen. Zo nodig scheidt het minuscule apparaatje ter plekke een hoeveelheid celvernietigende chemicaliën af. De techniek is tot dusver alleen getest in reageerbuisjes. Het onderzoek is gepubliceerd in Nature.

De New York Times besteedt een leesbaar artikel aan nanotechnologie, met de expliciete waarschuwing dat misbruik van het voorvoegsel “nano” een populaire manier wordt om aandelenkoersen te manipuleren. Bij de Amerikaanse zakenbank Merrill Lynch werd een klacht ingediend omdat een recente lijst van 25 nanotech-bedrijven nogal wat firma’s bevatte die niets of bijna niets op nano-gebied doen. Een nano-uitstraling is een tactiek voor frauduleuze aandelenpromotie, aldus de klacht.

Een op nanovezels gebaseerde diagnose wordt in de nabije toekomst duizend keer exacter dan standaard DNA-onderzoek. Dat stelt professor Charles Lieber, van de Harvard Universiteit, in een publicatie van BBC News. Volgens hem zijn nanovezels in staat om DNA-afwijkingen (bijvoorbeeld voor de taaislijm-ziekte, cystic fibrosis) op te sporen op basis van minuscule hoeveelheden bloed. Hij verwacht met dezelfde techniek ook op korte termijn virussen te kunnen opsporen, evenals interacties tussen geneesmiddelen en het genetisch risico op bepaalde ziekten.

Onderzoekers aan de Universiteit van Maryland hebben halfgeleidende "nanotubes" van koolstof ontwikkeld die beter elektriciteit geleiden dan elk ander bekend materiaal, bij gewone kamertemperatuur. De geleiding is zo'n 70 keer die van een traditionele chip op basis van silicium.

Nanovezels dunner dan lichtgolf

O­nderzoekers aan de Harvard Universiteit ontwikkelden siliciumvezels met een dikte van 50 nanometer, voor signaaloverdracht via licht.

De vezels zijn dunner dan de golflengte van het licht dat via de kabel wordt getransporteerd.

Vanaf 2004 slikken de eerste proefdieren pillen voorzien van chip, sensor, batterij en pompje. De primeur ligt bij onderzoekers aan de Universiteit van Calgary, Canada. Over vijf jaar zijn ze spotgoedkoop, belooft men.

Sleutelen op molecuulniveau Nanotechnologie is mogelijk bruikbaar om kankercellen te vernietigen. Wetenschapper Naomi Halas van de Rice Universiteit in Houston (Texas) krijgt $3 miljoen van het Amerikaanse Ministerie van Defensie om de techniek te perfectioneren, in de eerste plaats voor borstkanker.

Drie blinde patiënten kunnen weer globaal objecten onderscheiden nadat een chip in hun oog is ingeplant. Het gaat om een silicon/platina processor van 4x5 mm, uitgerust met 16 kleine elektrodes, die licht omzetten in een signaal.